Corpus librum: klachten, oorzaken & herstel
Heb je last van pijn en bewegingsbeperking in je voet, alsof er iets blokkeert in het gewricht? Dit kan wijzen op corpus librum, ook wel een gewrichtsmuis genoemd. Dit is een los stukje bot of kraakbeen in een gewricht dat pijn en instabiliteit veroorzaakt. Bij De Fysioclub helpen we je met een effectieve behandeling om de klachten te verminderen en het herstel te bevorderen. Lees hier alles over de oorzaken, symptomen en behandelmogelijkheden.
Corpus liberum (los kraakbeen-/botfragment in enkel/voet): klachten, oorzaken & herstel
Heb je het gevoel dat je enkel ‘blokkeert’ of klikt, soms met scherpe pijn bij draaien of afzetten? Treedt er zwelling op na belasten en voelt de enkel onbetrouwbaar? Dat past bij een corpus liberum: een los fragment van kraakbeen/bot dat in het gewricht kan meebewegen en klemmen. Met uitleg, belastingsturing, mobiliteit/stabiliteit en – waar nodig – medische behandeling werk je terug naar vertrouwen in lopen en sport.
Herkenbare klachten
- ‘Slotsymptomen’: blokkeren/klikken met korte, scherpe pijn
- Zwelling en stijfheid na belasting, soms vooral aan de voorzijde van de enkel
- Onzeker/wegklappend gevoel bij draaien, sprong of afzet
- Soms knarsend gevoel of beperkte ROM (buigen/strekken, draaien)
Waardoor ontstaat het?
Een corpus liberum ontstaat vaak na een trauma (bijv. enkelverstuiking met osteochondraal letsel van de talus) of door degeneratie bij overbelasting. Het losse fragment kan tussen de gewrichtsoppervlakken komen en zo mechanische blokkade en ontstekingsreactie geven.
Wat kun je nu zelf doen?
- Belastingsmanagement: vermijd herhaald diepe dorsaalflexie/twisten die ‘slot’ uitlokken; bouw stappen/sprongen gedoseerd op.
- Schoeisel: stevige hielkap en demping; voor sport een schoen met goede laterale stabiliteit.
- Zwelling & pijn: hoogleggen; compressie volgens advies; warmte/koelen naar voorkeur (niet op open huid).
- Mobiliteit: milde ROM-oefeningen binnen comfort, focus op dorsaalflexie zonder provocatie.
Behandeling: trajecten & doelen
We richten ons op uitleg, ontstekingsregulatie, mobiliteit van enkel/voet, stabiliteit/proprioceptie en kracht (kuit, peronei, voetintrinsieken). Bij duidelijke slotklachten of groot fragment bespreken we met de arts beeldvorming en eventuele arthroscopische verwijdering/fixatie.
| Traject | Doelen & aanpak |
|---|---|
| Conservatief | Pijn/zwelling reduceren; ROM normaliseren; balans-/stabiliteitstraining; gecontroleerde loop-/sprongopbouw; sportaanpassingen. |
| Post-arthroscopie (indien nodig) | Wondzorg; oedeembeheer; ROM-progressie volgens protocol; geleidelijke kracht (kuit/peronei); return-to-run criteria en sprongprogressie. |
Opbouw per fase
| Fase | Doelen & aanpak |
|---|---|
| 1. Kalmeren | Pijn- en zwellingreductie; milde ROM zonder slot; looppatroon rustig normaliseren; enkelbrace waar nodig (tijdelijk). |
| 2. Mobiliteit & stabiliteit | Dorsaal-/plantairflexie en subtalaire mobiliteit; proprioceptie (enkelstabiliteit); heup-/knieketen betrekken. |
| 3. Kracht & capaciteit | Kuit (isometrisch → excentrisch/concentrisch), peronei, voetintrinsieken; gait retraining; trap/helling progressie. |
| 4. Return to sport/werk | Rennen, versnellen/afremmen, richtingsveranderingen en sprongen; criteria: pijn ≤ 3/10, ROM ~symmetrisch, balans/krachttests oké. |
Bij persisterende mechanische blokkade of herhaald slot ondanks optimale opbouw, is orthopedische evaluatie aangewezen.
